Kesan Banjir Terhadap Psikologi Kanak-Kanak

Gambar Sinar Harian

Pagi tadi ada orang tanya tentang apa yang perlu dibuat untuk kanak-kanak dalam program sukarelawan untuk membantu mangsa-mangsa banjir. Disebabkan soalan tu ditanya di Twitter, maka tak dapat la nak terangkan semua sebabnya ada had perkataan dan maksudnya takkan sampai. Better tulis di sini sahaja.

Sebelum kita pergi kepada apa yang perlu dibuat untuk memastikan psikologi kanak-kanak ni tak terjejas, kita kena tahu dulu apakah kesannya banjir (atau mana-mana bencana alam ingeneral) terhadap minda kanak-kanak.

Untuk kefahaman yang lebih baik dalam entri kali ni dan sebagai penambah ilmu mungkin anda semua boleh klik pada artikel bertajuk 

Teori Psikologi Keperluan Maslow. Kita tak nafikan yang keperluan asas iaitu makanan masih menjadi keutamaan paling tinggi sebab tanpa makanan, benda lain takkan jalan. So, kalau nak buat aktiviti untuk kanak-kanak seharusnya kita pastikan yang dia berada dalam keadaan sihat walafiat dan tidak mengalami malnutrisi. Sebab bila perut lapar, kita tak rasa selamat, tak boleh belajar, emosi menjadi tak stabil dan sebagainya. Kalau aku, selalu sangat mengamuk kalau lapar. Kalau aku jadi raja, dah ramai tukang masak istana kena pancung.

Anyway, kesan-kesan banjir terhadap psikologi kanak-kanak adalah seperti berikut:

1. Budak-budak akan jadi super clingy (Norris et al., 2012). Nak menempel kat orang dewasa je kerjanya. Ini bukanlah satu benda yang pelik sangat pun sebab bayangkan budak kecil yang belum tahu pun nak letak baju dalam bakul dobi, tiba-tiba diuji dengan air parit sungai yang melimpah ke ladang gandum dan ruang tamu. Tak ke takut budak tu? Ditambah pula dengan suasana sejuk. Mengikut hukum cause and effects, bila kita takut, badan kita akan berasa sejuk dan bila diterbalikkan keadaan tu, kesannya sama juga. Bila kita rasa sejuk, maka amat senang untuk minda kita berasa takut.

2. Post-traumatic Stress Disorder (PTSD) (Garrison et al., 1995). Jangan ingat orang baru balik perang je ada PTSD. Sebenarnya PTSD boleh terjadi kepada sesiapa yang mengalami kejadian yang menakutkan di mana simptom-simptom seperti asyik terbayang perkara yang menakutkan ( stressors), meracau, dan sebagainya.

Point no 2 boleh diabaikan sebab kajian ni daripada journal lama dan efek PTSD amat jarang dilihat pada kanak-kanak, terutamanya kalau berusia 10 tahun ke bawah (National Collaborating Centre for Mental Health (UK) (2005)).

3. Remaja merupakan golongan yang lebih terdedah kepada bahaya stress selepas bencana hilang. (Green et al., 1991). Budak berumur bawah 8 tahun mencatatkan kurang tekanan berbanding mereka yang berusia 8-15 tahun. 

-----

Apa pula cadangan untuk  mengelakkan kesan buruk kepada psikologi kanak-kanak yang diakibatkan banjir?

1. Hilangkan stressor. Dalam kes ni, yang paling utama tentu sekali lah jauhkan kanak-kanak tu daripada banjir. Tapi semua orang pun tahu yang benda ni mustahil dari segi ruang, wang, dan tenaga. Kita ada prioriti dalam pengurusan bencana alam termasuklah pada NGO

2. Gunakan behavioural modification. Banjir dikaitkan dengan musibah dan kecelakaan dalam minda manusia disebabkan pengalaman buruk. Kalau kita selingkan dengan aktiviti yang seronok untuk mangsa banjir, mungkin dapat mengurangkan kesedihan dan tekanan yang wujud semasa bencana dan selepas bencana. Keypoint di sini ialah seronok.

• Maskot Upin-Ipin kalau boleh. Bebudak kan gila dengan Upin-Ipin ni. Les Copaque bolehlah tambah dalam CSR dia kan?
• Apa-apa aktiviti yang melibatkan pancaindera yang pelbagai; muzik, warna, pergerakan. Gunakan pengalaman korang sebagai kanak-kanak - apa yang buatkan korang excited? Buat aktiviti dalam kumpulan pun boleh tapi make sure every members korang kenal namanya. Benda basic dalam kerja dengan kanak-kanak ni ialah dapatkan kepercayaan mereka dan 1st step ialah tahu nama. Masa aku kecik dulu sangat sedih kalau cikgu tak tahu nama. Dah la aku comel

Tu je rasanya. Jangan rasa artikel ni macam manual pulak. Buatlah aktiviti dan layan mangsa banjir mengikut kesesuaian. Artikel ni mungkin boleh membantu sebagai panduan asas dan boleh ditambahbaik lagi. Untuk cadangan dan soalan sila letakkan di bahagian komen di bawah. 

--------

RUJUKAN:

Norris, F. H., Friedman, M. J., Watson, P.J., Bryne, C. M., Diaz, E., and Kaniasty, K. (2002). 60 000 Disaster Victim Speak: Part I. An Empirical Review of the Empirical Literature, 1981-2001. Psychiatry, 65(3). 

National Collaborating Centre for Mental Health (UK) (2005). "Post-Traumatic Stress Disorder: The Management of PTSD in Adults and Children in Primary and Secondary Care". NICE Clinical Guidelines, No. 26. Gaskell (Royal College of Psychiatrists)

Garrison CZ, Weinrich MW, Hadin SB, Weinrich S, Lang L. Post-traumatic stress disorder in adolescents after a hurricane. Am J Epidemiol. 1993;138:522–530

Green, B. L., Korol, M., Grace, M. C., et al (1991) Children and disaster: age, gender, and parental effects on PTSD symptoms. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 30, 945 -951