Fakta Psikologi: Perempuan Tidak Suka Overthinking

Selalu kita nampak website-website murahan menggunakan terma seperti "overthinking" yang kemudiannya dikaitkan dengan aspek psikologi seseorang terutamanya kaum wanita. Sudah saya terangkan dalam artikel yang terdahulu bahawa
hidup kita ini sentiasa dahagakan maklumat kerana manusia adalah informavore iaitu makhluk yang sentiasa lapar akan maklumat.
Jadi, normallah bila kita sentiasa mencari maksud dalam kehidupan seharian terutamanya tentang hal-hal yang berkaitan dengan psikologi.

Menurut pemerhatian saya, orang yang teruja dengan perkataan "overthinking" ini terdiri daripada dua jenis

1. Jenis yang memang mencari maklumat atas dasar ingin tahu 
2. Jenis yang suka sebab benda tu hype dan dirasakan begitu baru sekali. Mestilah nak jadi trendsetter baru lah cool 

Malang sekali, yang paling ramai, dan tentu sekali, ini ialah pandangan peribadi, ialah jenis kedua iaitu yang suka meyebarkan maklumat hip untuk kelihatan seperti informavor kelas pertama walaupun darjah dan pangkat seumpama itu tak wujud.

Ya, benar, banyak website menggunakan perkataan "overthinking" dan mungkin dalam konteks tertentu, terma itu boleh digunapakai tetapi kita sedang membincangkan sesuatu yang di dalam konteks psikologi. Selalu orang bertanya

"salam, bolehkan jelaskan overthinking dari sudut psikologi?"

"ooo rupanya perempuan memang suka overthinking. Patut la selalu cepat depressed"

Jadi, persoalannya, adakah overthinking wujud dalam konteks psikologi?

Jawapannya, overthinking tidak ada kaitan dengan psikologi dan ini ialah fakta. Walaupun perkataan tersebut (kata dasar: overthink) wujud dalam kamus Oxford, tetapi gunalah perkataan tersebut dengan tanpa sebarang konotasi psikologi kerana perkataan yang anda ingin cari sebenarnya ialah "ruminating"

Apakah itu ruminating?

Kata dasarnya ialah ruminate di mana menurut Dewan Bahasa dan Pustaka Online, maksudnya dalam Bahasa Melayu ialah merenung. Sebenarnya ruminating juga ada perkataan lain yang sinonim dengannya iaitu brooding. Berbeza dengan overthinking, kedua-dua perkataan ini pula memang ada membawa ertinya dalam bidang psikologi.

Manusia yang normal apabila ditimpa musibah akan berasa sedih dan untuk pulih daripada keadaan yang tidak selesa itu, langkah-langkah penyesuaian atau pemulihan jiwa seperti berkebun, bersukan, bersosial dan sebagainya perlu diambil. Orang yang mengamalkan brooding atau ruminating tidak akan menyesuaikan diri dengan aktiviti yang mempunyai nilai terapeutik, tetapi sentiasa memainkan semula keadaan yang menyedihkan di dalam minda mereka. Contohnya, seorang perempuan yang baru sahaja putus cinta dengan teman lelakinya asyik memikirkan keadaan sedih itu setiap hari sehinggalah susut berat badannya. Jadi, ruminating ini maksudnya ialah apabila kita terlampau fokus kepada benda yang membuatkan kita mengalami distress dan tidak mencari jalan penyelesaian.

Bayangkan minda anda adalah sebuah tangki air. Orang yang mengamalkan ruminating tidak mempunyai sistem tapisan lalu menyebabkan tangki tu kotor dan mendatangkan pelbagai penyakit. Orang yang tidak ruminate, mindanya seperti akuarium yang mempunyai sistem tapisan. Kotoran masih akan masuk ke dalam sistem, tetapi selepas itu akan dibuang

Siapa yang mengamalkan ruminating?

Ada sebabnya contoh awal tadi menggunakan nama Siti. Secara umum dan berdolak dalihnya, orang yang mengamalkan ruminating ialah orang yang tidak menangani masalah dengan berkesan tapi kita tidak mahu jawapan yang umum apabila berbincang tentang sesuatu yang spesifik seperti ini

Dan ini faktanya. Ruminating biasanya berlaku kepada kaum wanita berbanding kaum lelaki. Berbeza pula dengan perempuan, kaum lelaki lebih menumpukan kepada emosi mereka berbanding sedih sepanjang masa [1]. Ini terjadi atas sebab yang bergantung kepada amalan setempat masing-masing tetapi secara umumnya, dalam kebanyakan budaya di dunia ini, ada perkara yang diterima masyarakat untuk setiap jantina fokuskan secara emosi. Walau bagaimanapun, ini tidak bermakna semua perempuan di muka bumi ini suka ruminate, dan bukan juga bernaksud yang tiada lelaki yang suka ruminate.

Sebab apa orang suka ruminate? 

Mereka percaya yang mereka akan mendapat faedah daripada aktiviti ruminating tersebut
Mempunyai isu seperti perfectionism, neuroticism, dan fokus kepada hubungan yang melampau di mana mereka anggap mereka sanggup berkorban tanpa kira apa pun
Mereka percaya masalah atau stressor mereka tidak boleh dikawal. Ini paling biasa sekali.

Kesan ruminating kepada kesihatan anda

Berdasarkan analogi minda sebagai bekas air tadi, kita boleh faham yang ruminating ini ialah satu amalan negatif dan tak patut diamalkan tanpa mengira jantina. Dan inilah kenyataannya iaitu rumination boleh menyebabkan kemurungan [2] Dalam satu kajian yang lain, telah dinyatakan bahawa amalan ruminating yang tak sihat ini boleh menyebabkan kemurungan (depression) menjadi lebih teruk [3]. Selain itu,

1. Rumination menyebabkan kita berada dalam kitaran bahaya. Makin ruminate, makin terasa untuk terus untuk buat aktiviti tu 
2. Rumination mempunyai kaitan yang tinggi dengan penyalahgunaan alkohol. 
3. Ia juga mempunyai kaitan dengan masalah pemakanan. Baca tentang bulimia dan anorexia di sini
4. Memupuk pemikiran negatif. Bila kita fokus pada aspek negatif, maka sifat negatif lain akan datang 
5. Mampu menyebabkan sakit jantung disebabkan distress ada emosi dan juga fizikal 

Dinasihatkan mereka yang mempunyai amalan ruminating ini berhenti dengan mengamalkan cara-cara tertentu

Strategi untuk menangani masalah ruminating

1. Antara perbezaan lelaki dengan perempuan apabila menangani masalah yang ketara ialah lelaki akan menyibukkan diri dengan aktiviti lain [1]. Oleh itu, marilah kita mempelbagaikan aktiviti supaya tidak ada masa untuk fokus kepada negativiti. Tak suka aktiviti tu pun tak apa
2. Terima hakikat bahawa Tuhan memberikan kebijaksanaan kepada kita untuk menerima benda yang boleh kita tidak boleh ubah, ubah perkara yang boleh, dan tahu akan perbezaan kedua-duanya
3. Gantikan aktiviti rumination dengan sajak atau doa
4. Buat aktiviti fizikal.
5. Bersyukur atas perkara positif lain yang terjadi. Bukan perkara malang sahaja yang terjadi pada diri kita
6. Menari dan menyanyilah pada lagu yang menyeronokkan. Saya dapati bahawa saya kurang mencarut apabila tersangkut dalam kesesakan lalu-lintas apabila buat aksi yang menggelikan hati untuk lagu di radio. Bukan sahaja ketika bersama orang tersayang, malah ketika bersendiri pun berkesan,

Jadi, kesimpulannya, apabila bercakap tentang psikologi, overthinking tidak wujud dan anda sebenarnya bercakap tentang ruminating. Berhenti sebarkan informasi palsu dan gunakanlah ilmu yang sahih

-----------------------------------------------

Rujukan:
[1] Gender Differences in Responses to Depressed Mood in a College Sample. Sex Roles, 30 (5) 
[2] Probing the Rumination- Depression Cycle, APA. 
[3] Explaining the Gender Difference in Depressive Symptoms, Journal of Personality and Social Psychology, 77 (5)